Ναός του Αγίου Σάββα Βελιγράδι

Περίπου 2 χιλιόμετρα νότια του ιστορικού κέντρου του Βελιγραδίου δεσπόζει ο επιβλητικός Καθεδρικός Ναός του Αγίου Σάββα. Είναι η έδρα της Σερβικής Επισκοπής και συναντάται στο σημείο όπου οι Οθωμανοί έκαψαν τα λείψανά του Αγίου Σάββα κατά τη διάρκεια μιας εξέγερσης το 1595. Ο Άγιος Σάββας στον οποίο είναι αφιερωμένος ο ναός είναι ο προστάτης των Σέρβων, θεμελιωτής της Σέρβικης νομοθεσίας και ιδρυτής της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

 

 

Άγιος Σάββας Βελιγράδι, η 5η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία στον κόσμο

Ο Άγιος Σάββας στο Βελιγράδι είναι χωρίς αμφιβολία ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα και αξιοθέατα της σερβικής πρωτεύουσας. Μάλιστα, η φήμη του ναού ξεπερνά τα σύνορα της χώρας, καθώς το μέγεθος του οικοδομήματος τον κατατάσσει στη δεύτερη θέση μεταξύ των μεγαλύτερων ναών των Βαλκανίων.

Ταυτόχρονα, ο Άγιος Σάββας Βελιγράδι είναι η 5η κατά σειρά μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία στον κόσμο μετά από τον Καθεδρικό Ναό Σωτηρίας του Λαού στο Βουκουρέστι, της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, του Αγίου Ισαακ στην Αγία Πετρούπολη και του Σωτήρος Χριστού στη Μόσχα.

 

 

Το όραμα και η κατασκευή του Ναού του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι

Οι πρώτες σκέψεις για την ανέγερση μιας εκκλησίας αφιερωμένης στον Άγιο Σάββα στο Βελιγράδι καταγράφονται το 1876 επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Κύρια στοχοθεσία ήταν η ολοκλήρωση του ναού το 1895, που σηματοδοτούσε την 300ή επέτειο από την καύση των λειψάνων του Αγίου Σάββα (1595) στην περιοχή Βρατσάρ (Vračar) από τους Τούρκους και τον Σινάν Πασά.

 

 

 

Τα μεγάλα εμπόδια στο χτίσιμο του ναού

Τελικά, μετά από προσπάθειες που δεν καρποφόρησαν, αλλά και τους δύο Βαλκανικούς Πολέμους που ανέστειλαν κάθε κατασκευαστική πρωτοβουλία, ο Ναός του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι ξεκίνησε να χτίζετε το 1935. Όμως ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και το μετέπειτα καθεστώς του Τίτο που αρνούνταν να δώσει άδεια συνέχισης των έργων σταμάτησε εκ’ νέου κάθε εξέλιξή στην ανέγερση του ναού.

 

 

Η επανέναρξη των εργασιών ορόσημο στην Κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία

Μετά από πολλές προσπάθειες του Πατριάρχη Σερβίας Γερμανού του Β', χορηγήθηκε άδεια συνέχισης των εργασιών στο Ναό του Αγίου Σάββα το 1984. Έτσι με αναπροσαρμοσμένες οικοδομικές τεχνικές του αρχιτέκτονα Μπράνκο Πέσιτς (Branko Pešić) η ανέγερση συνεχίστηκε, καταγράφοντας, βέβαια, μια σχεδόν αναπάντεχη εξέλιξή υπό το κομουνιστικό καθεστώς του Τίτο.

Τα επόμενα χρόνια, δωρεές και ευεργεσίες, απλών πιστών, αλλά και ομόδοξων κρατών (Ελλάδα, Ρωσία) κράτησαν ζωντανό το έργο. Ενώ το 1989 ορίζεται το σημείο καμπής στο χτίσιμο του Ναού, με ένα κατασκευαστικό επίτευγμα. Τότε ήταν που ο τεράστιος τρούλος του βάρους 4050 τόνων και διαμέτρου 30 μέτρων ανυψώθηκε παίρνοντας τη θέση του στην κορυφή της εκκλησίας.

 

 

Άγιος Σάββας Βελιγράδι, η ολοκλήρωση του επιβλητικού οικοδομήματος

Ένα έτος που σημαδεύει ανεξίτηλα την ιστορία του καθεδρικού της Σερβίας είναι το 2004. Το έτος αυτό, ολοκληρώθηκε η κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Σάββα, εκτός από έναν αριθμό εικονογραφιών, διακοσμήσεων και ενός από τα μεγαλύτερα ψηφιδωτά του κόσμου στο εσωτερικό του. 

Επίσης, είναι γεγονός ότι μερικά από τα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του ναού τον αναγάγουν εκτός από θρησκευτικό και σε ένα εθνικό μνημείο της Σερβίας. Πιο συγκεκριμένα, το συνολικό ύψος του ναού είναι 78,3 μέτρα, το εσωτερικό του καλύπτει μια έκταση 3,650 τετραγωνικών μέτρων, μπορεί να φιλοξενήσει 7000 πιστούς, ενώ στα 4 καμπαναριά του φιλοξενούνται 49 καμπάνες.

 

 

Ποιος ήταν ο Άγιος Σάββας της Σερβίας;

Ο Άγιος Σάββας ο Διαφωτιστής (1175 - 1236), όπως αναφέρεται, ήταν πρίγκιπας σερβικής καταγωγής και γιος του Μεγάλου Πρίγκιπα Στέφανου Νεμάνια (αργότερα Οσίου Συμεών). Θεωρείται μία από τις σημαντικότερες μορφές της σερβικής ιστορίας, καθώς υπήρξε ο πρώτος Αρχιεπίσκοπος της αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Σερβίας, θεμελιωτής της σερβικής νομοθεσίας και διπλωμάτης. Ανακηρύχθηκε άγιος και τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 14 Ιανουαρίου.

Το κοσμικό όνομα του Αγίου Σάββα ήταν Ράστκο Νεμάνιτς, ενώ αφού κυβέρνησε για 2 χρόνια την ιστορική περιοχή Χουμ στις Δαλματικές ακτές (1190-1192) πήγε στο Άγιο Όρος όπου εκάρει μοναχός με το όνομα Σάββας. Εκεί έμεινε 14 χρόνια ιδρύοντας την Ιερά μονή Χιλανδαρίου, ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά προσκυνήματα και πολιτιστικά κέντρα των Σέρβων.

Το 1219 αναγνωρίστηκε από το Πατριαρχείο ως ο πρώτος Σέρβος Αρχιεπίσκοπος και τον ίδιο χρόνο συνέταξε το πρώτο σύνταγμα της Σερβίας εξασφαλίζοντας πολιτική και θρησκευτική ανεξαρτησία για τη χώρα. Αναγνωρίζεται επίσης ως θεμελιωτής της σερβικής λογοτεχνίας αλλά και προστάτης της σερβικής εκπαίδευσης.

 

 

Άγιος Σάββας Βελιγράδι επίσκεψη σε μια από της μεγαλύτερες εκκλησίες στον κόσμο

Αν ταξιδέψετε στο Βελιγράδι μη χάσετε την ευκαιρία να επισκεφτείτε ένα “σήμα κατατεθέν” της σερβικής πρωτεύουσας. Ο Άγιος Σάββας Βελιγράδι είναι χτισμένος στο ανατολικό τμήμα του οροπεδίου Svetosava (Αγίου Σάββα) στην περιοχή Vračar. Βρίσκεται 18 μέτρα ψηλότερα από το ιστορικό κέντρο της πόλης και 63 μέτρα πάνω από τη συμβολή των ποταμών Σάβα και Δούναβη.

Το γεγονός αυτό προσφέρει εξαιρετική θέα προς τον αστικό ιστό του Βελιγραδίου, ενώ η είσοδος στο ναό υπόσχεται να σας εντυπωσιάσει. Τα χρυσά ψηφιδωτά, οι αγιογραφίες, οι ψηλές κολώνες και το τεράστιος τρούλος δομούν μια ατμόσφαιρα μεγαλείου και αντικατοπτρίζουν τη βαθιά πνευματική και πολιτιστική σημασία του ναού.