Αξιοθέατα Έδεσσα

Πληροφορίες για την Έδεσσα, όνομα και ιστορία

Η Έδεσσα είναι πόλη της βόρειας Ελλάδας και βρίσκεται στην κεντρική Μακεδονία, στην περιφερειακή ενότητα της Πέλλας. Ο πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 18 χιλιάδες κάτοικοι, ενώ ο ευρύτερος δήμος φιλοξενεί 26.336 κατοίκους. Ετυμολογικά, το όνομα της πόλης προκύπτει από τη φρυγική λέξη "βέδες" που σημαίνει "πύργος μέσα στο νερό". Αντίστοιχα, κατά την περίοδο της ιστορίας όπου η Έδεσσα δέχτηκε σλαβικό πληθυσμό αναφερόταν ως Βοδενά, από το σλαβικό "voda" που επίσης σημαίνει "νερό". Ίχνη κατοίκησης στην περιοχή ανάγονται από τα προϊστορικά χρόνια. Ενώ η επίσημη ίδρυση της πόλης ανάγεται στο 813 π.Χ. από τον πρώτο Μακεδόνα Βασιλιά Ηρακλείδη Κάρανο και υπήρξε η πρώτη πρωτεύουσα του Μακεδονικού Βασιλείου. Μέσα στους αιώνες, διοικήθηκε από Ρωμαίους και Βυζαντινούς, ενώ κατακτήθηκε από Βουλγάρους (985-995), Σέρβους (1345-1386) και Οθωμανούς (1386-1912). Από το 1860 η Έδεσσα έγινε πεδίο εκτεταμένων συγκρούσεων μεταξύ πατριαρχικών Ελλήνων και εξαρχικών Βουλγάρων, διαδραματίζοντας ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στο Μακεδονικό Αγώνα. Τελικά, το 1912 μετά από την προέλαση του Ελληνικού στρατού κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο, η πόλη απελευθερώθηκε και ενώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα.

Οι διάσημοι καταρράκτες στην Έδεσσα

Αναμφισβήτητα το απόλυτο "σήμα κατατεθέν" της Έδεσσας είναι οι καταρράκτες της. Φτάνοντας σε ύψος έως και τα 70 μέτρα, πέφτουν στο Μακεδονικό κάμπο προσδίδοντας μια άγρια ομορφιά σε μια καταπράσινη περιοχή που κυριαρχεί στο Εδεσσαϊκό αστικό τοπίο. Οι διάσημοι καταρράκτες δημιουργήθηκαν από έναν ισχυρό σεισμό που έπληξε την περιοχή τον 14ο αιώνα. Ενώ βασική πηγή υδροδότησης τους είναι ο υδροβιότοπος Άγρα-Νησίου που με τη σειρά του τροφοδοτείται από το όρος Βόρας και τις κορυφές του Καϊμακτσαλάν. Από εκεί ξεκινάει η ροή του ποταμού, Εδεσσαίου ο οποίος δημιουργεί 4 μικρότερες διακλαδώσεις με ποταμάκια που διατρέχουν την πόλη και αυτά με τη σειρά τους σχηματίζουν 12 καταρράκτες. Οι καταρράκτες βρίσκονται στο "Πάρκο των Καταρρακτών" το οποίο εκτείνεται σε 24 στρέμματα στην άκρη της ακρόπολης της Έδεσσας και αναφέρεται από τους ντόπιους ως "φρύδι της πόλης". Οι δύο από τους συνολικά 12 καταρράκτες, οι 2 είναι επισκέψιμοι. Ο μεγάλος και κύριος καταρράκτης ονομάζεται Κάρανος, έχει ύψος 70 μέτρα και ακριβώς κάτω από τα βράχια από όπου κατακρημνίζεται το νερό σχηματίζει ένα θολωτό σπήλαιο με μερικούς σταλακτίτες. Ο θόλος αυτός είναι επισκέψιμος μέσω ενός μονοπατιού που οδηγεί σε ένα μοναδικό σημείο όπου η ταχύτατη ροή του νερού που πέφτει κόβει την ανάσα. Ο δεύτερος επισκέψιμος καταρράκτης είναι ο διπλός καταρράκτης που από το 1993 τροφοδοτεί το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο της Δ.Ε.Η που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το βράχο. Σήμερα, τα μοναδικά αυτά αξιοθέατα προσελκύουν χιλιάδες επισκέπτες στην Έδεσσα από πολλές περιοχές της Ελλάδας αλλά και το εξωτερικό.
Ανέκαθεν τα νερά του Εδεσσαίου έκαναν την Έδεσσα γνωστή για τους μύλους της, ενώ για δεκαετίες οι καταρράκτες έπαιζαν σπουδαίο ρόλο στην οικονομία της πόλης. Στο τέλος του 19ου αιώνα, στο βράχο της πόλης κατασκευάστηκαν 5 εργοστάσια  κλωστοϋφαντουργίας, διάφορα εργαστήρια, αλλά και βυρσοδεψία που αξιοποιώντας τις υδατοπτώσεις για την παραγωγή ηλεκτρισμού, συνέβαλαν τα μέγιστα στη βιομηχανική και οικονομική ανάπτυξη της πόλης. Μεταξύ αυτών ήταν νηματουργεία, κλωστοϋφαντουργεία παραγωγής υφασμάτων, κανναβουργεία παραγωγής σπάγκου και σχοινιών από ινδική κάνναβη, ένα εριουργείο που παρήγαγε μάλλινα υφάσματα (κασμίρ), και ένα ταπητουργείο. Τα εργοστάσια της Έδεσσας άρχισαν να παρακμάζουν και να κλείνουν από τη δεκαετία του 1960, ενώ σήμερα έχουν γκρεμιστεί και στη θέση τους βρίσκεται το "Πάρκο των Καταρρακτών".

Έδεσσα ένας προορισμός τεσσάρων εποχών

Η σύγχρονη οικονομία της Έδεσσας βασίζεται στον τριτογενή τομέα, στις δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες που φιλοξενεί, αλλά και στον τομέα του τουρισμού που παρουσιάζει ιδιαίτερη ανάπτυξη. Μάλιστα και ιστορικά, η Έδεσσα αποτελούσε πάντα ενδιάμεσο σταθμό ταξιδευτών και περιηγητών, καθώς βρισκόταν επί της Αρχαίας Εγνατίας Οδού. Το πολιτισμικό αποτύπωμα της Έδεσσας περιγράφεται σε μια σειρά πολιτιστικών χώρων που φιλοξενούν παραστάσεις και συναυλίες, στην αίθουσα του Παρθεναγωγείου που διοργανώνονται εκθέσεις ζωγραφικής, στην καλοκαιρινή ανθοέκθεση, αλλά και στις εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στον πεζόδρομο της πόλης. Η πόλη διαθέτει ποιοτικές συγκοινωνιακές και τουριστικές υποδομές και σε συνδυασμό με το φυσικό κάλλος, τη φιλόξενη ατμόσφαιρα και τους διάσημους καταρράκτες της, προσελκύει ένα συνεχόμενα αυξανόμενο αριθμό επισκεπτών καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου.