Τα Βλαχοχώρια Γρεβενά

Τα Βλαχοχώρια των Γρεβενών βρίσκονται στις πλαγιές της οροσειράς της Πίνδου και είναι χωριά που ως επί το πλείστον οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Πιο συγκεκριμένα, τα βλαχοχώρια των Γρεβενών είναι τα Περιβόλι, Αβδέλλα, Σμίξη, Κρανιά και Σαμαρίνα.

Το Περιβόλι είναι 45 χιλιόμετρα από τα Γρεβενά σε υψόμετρο 1260-1370 μέτρων. Οι κάτοικοι του χωριού είναι βλάχοι που ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την παρασκευή τυριών και την υλοτομία. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι περίπου 500, αλλά τα καλοκαίρια επιστρέφουν όλοι οι ξενιτεμένοι Περιβολιώτες και οι κάτοικοι μπορεί να φτάσουν και τους 5.000. Από το Περιβόλι καταγόταν ο Ρήγας Φερραίος, του οποίου ο παππούς μετεγκαταστάθηκε στο Βελεστίνο, που είχε γίνει Περιβολιώτικη παροικία.

Η Αβδέλλα είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1300 μέτρων και δημιουργήθηκε όταν βλάχοι κτηνοτρόφοι από τη θέση Φαντίνες μετακινήθηκαν στην Αβδέλλα λόγω κλίματος. Οι Αβδελλιώτες επαναστάτησαν ενάντια στην Οθωμανική αυτοκρατορία, με το Μάρτο Ράμμο να είναι πρωτοπαλίκαρο του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Το χωριό κάηκε μία φορά κατά τους Μακεδονικούς πολέμους και μία δεύτερη το 1944 από τους Γερμανούς. Από το χωριό κατάγονται τα αδέρφια Μανάκια που υπήρξαν οι πρώτοι Έλληνες κινηματογραφιστές.

Η Σμίξη είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1220 μέτρων και δημιουργήθηκε από τη "σμίξη" των οικισμών Πινακάδες και Μπίγκα, οι κάτοικοι των οποίων ήθελαν να γλιτώσουν από την ελονοσία. Συγκαταλλέγεται στα πιο ορεινά χωριά της Ελλάδας και είναι πολύ κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας, γεγονός που έχει οδηγήσει στην τουριστική ανάπτυξη του χωριού, με πολλούς ξενώνες και εστιατόρια.

Η Κρανιά βρίσκεται ανάμεσα στα Γρεβενά και το Μέτσοβο και εξαιτίας της θέσης της, βρίσκεται πολύ κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας, έχει πολύ αναπτυγμένες τις τουριστικές της υποδομές. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 906 μέτρων και 32 χιλιόμετρα από τα Γρεβενά.

Η Σαμαρίνα είναι ίσως το γνωστότερο από όλα τα χωριά της περιοχής. Είναι το ορεινότερο χωριό της Ελλάδας, χτισμένη σε υψόμετρο 1350 με 1650 μέτρων. Θεωρείται ότι το χωριό δημιουργήθηκε από κατοίκους του χωριού Πραιτώρι Θεσσαλίας. Το 1560 η Σαμαρίνα φαίνεται από έγγραφα να κατοικείται ήδη και σε έγγραφα του 16ου και 17ου αιώνα αναφέρεται ως Santa Maria de Praitoria. Η προέλευση του ονόματος έχει δύο εκδοχές. Η πρώτη θέλει να προέρχεται από τη λέξη σαμάρι, ενώ η δεύτερη, και πιο πιθανή, να προέρχεται από τη σύντμηση των λέξεων Santa Maria, που στα βλάχικα είναι Sta Maria, μετεξελίχθηκε σε Sta Marina και κατέληξε Σαμαρίνα. Είναι κατεξοχήν κτηνοτροφικό χωριό και άκμασε στα τέλη του 19ου αιώνα. Από τη Σαμαρίνα καταγόταν πλήθος αγωνιστών του 1821, και μάλιστα 120 άτομα από τη Σαμαρίνα συμμετείχαν στην αντίσταση του Μεσολογγίου, και μάλιστα ήταν στην εμπροστοφυλακή κατά την έξοδο, έχοντας και τα περισσότερα θύματα από τα πυρά των Οθωμανών. Μάλιστα για τους 33 που επέζησαν της εξόδου γράφτηκε το γνωστό παραδοσιακό τραγούδι "Παιδιά της Σαμαρίνας". Σήμερα στο χωριό θα βρείτε πλήθος ξενοδοχείων και εστιατορίων καθώς η τουριστική κίνηση είναι αυξημένη όλο το χρόνο και κατά τη διάρκεια του Δεκαπενταύγουστου οι επισκέπτες φτάνουν μέχρι και τους 3000.