Fontana di Trevi (Φοντάνα ντι Τρέβι) Ρώμη

Fontana di Trevi το πιο διάσημο συντριβάνι του κόσμου

Η Φοντάνα ντι Τρέβι (Fontana di Trevi) είναι το πιο όμορφο σιντριβάνι της Ρώμης και μάλλον το πιο διάσημο συντριβάνι σε διεθνές επίπεδο. Κατασκευάστηκε μεταξύ 1732-1762 και βρίσκεται στη μικρή πλατεία της περιοχής Τρέβι της Ρώμης. Το συντριβάνι με ύψος 26,3 μέτρα και πλάτος 49,15 μέτρα είναι το μεγαλύτερο μπαρόκ σιντριβάνι της αιώνιας πόλης, ενώ η φήμη του, που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της Ρώμης, το κάνει ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα της Ιταλίας.

Το όνομα και η μυθική διάσταση της Φοντάνα ντι Τρέβι

Η Φοντάνα ντι Τρέβι βρίσκεται στη διασταύρωση τριών δρόμων (tre vie), έτσι το όνομά της σημαίνει κυριολεκτικά "συντριβάνι των τριών δρόμων". Είναι στην πραγματικότητα το σημείο που τελειώνει το υδραγωγείο του Άκουα Βίργκο (Aqua Virgo), ένα υδραγωγείο 22 χιλιομέτρων που τροφοδοτούσε με νερό την Αρχαία Ρώμη για 400 χρόνια. Μάλιστα, σύμφωνα με το μύθο η πηγή Σαλόνε που έδινε νερό στην πόλη μέσω του Άκουα Βίργκο βρέθηκε το 19 π.Χ από Ρωμαίους στρατιώτες με τη βοήθεια μιας νεαρής παρθένας. Και αυτή ακριβώς η σκηνή παρουσιάζεται, μεταξύ άλλων, με εξαίσια γλυπτά στην πρόσοψη του σημερινού σιντριβανιού.

Σχεδίαση και κατασκευή του διάσημου μνημείου Fontana di Trevi

Η πρώτες σκέψεις για την ανακατασκευή του παλιού σιντριβανιού προέκυψαν το 1629 κατά την εποχή του Πάπα Ουρβανού του 8ου. Από τη διαδικασία αυτή προέκυψαν  μερικά σχέδια καλλιτεχνών και αρχιτεκτόνων (όπως του Gian Lorenzo Bernini) που δεν προχώρησαν λόγω του θανάτου του Πάπα. Το 1732, μετά από διαγωνισμό, ο Πάπας Κλήμης ο 12ος ανέθεσε στον Νικολά Σάλβι (Nicola Salvi) το σχεδιασμό και τη δημιουργία ενός μεγάλου σιντριβανιού στην πλατεία Τρέβι. Ο θάνατος του Σάλβι (1751) έφερε τέσσερις διαφορετικούς γλύπτες που δούλεψαν στα σχέδια του Fontana di Trevi, το οποίο τελικά ολοκληρώθηκε από τον Τζιουζέπε Πανίνι (Giuseppe Pannini) το 1762.

Οι ανάγλυφες παραστάσεις του επιβλητικού μπαρόκ σιντριβανιού 

Το σύμπλεγμα των γλυπτών αναπτύσσεται μπροστά μία επιβλητική δυόροφη πρόσοψη κτηρίου με δωρικές κολώνες. Η κεντρική φιγούρα του σιντριβανιού είναι ο Ωκεανός, η αρχαιότερη θαλάσσια θεότητα της ελληνικής μυθολογίας και γιος του Ουρανού και της Γαίας. Ενώ το θέμα του έργου είναι η καθολική παρουσία του νερού που είναι ταυτόχρονα ζωογόνο και καταστροφικό.

Η αναπαράσταση δείχνει τον Ωκεανό στα ηνία ενός άρματος, να έλκεται από δύο άλογα, ένα υπάκουο και ένα ανήσυχο τα οποία καθοδηγούνται από δύο Τρίτωνες. Οι συμπεριφορές των αλόγων συμβολίζουν τις διακυμάνσεις στις διαθέσεις της θάλασσας, ενώ οι δύο κόγχες δίπλα στη μορφή του Ωκεανού φιλοξενούν την προσωποποίηση της "αφθονίας" και της "υγείας" που συμβολίζουν τα χαρακτηριστικά του νερού του υδραγωγείου.

Τέλος, τα ανάγλυφα στην πρόσοψη του παλατιού περιγράφουν την ιστορία της δημιουργίας της Fontana di Trevi με τη νεαρή παρθένα να υποδεικνύει την πηγή Σαλόνε στους Ρωμαίους στρατιώτες, αλλά και τον στρατηγό Αγρίππα να επιβλέπει την κατασκευή του υδραγωγείου.

Το τεράστιο ποσό από τα κέρματα στη Fontana di Trevi

Ίσως, ένα από τα πλέον ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που συνοδεύουν τη φήμη της Fontana di Trevi είναι το πέταγμα του νομίσματος στο διάσημο συντριβάνι! Μάλιστα ο θρύλος λέει ότι αν κάποιος πετάξει ένα κέρμα στο νερό, θα επιστρέψει κάποια στιγμή στη Ρώμη. Χιλιάδες επισκέπτες λοιπόν, πετάνε νομίσματα στη Fontana di Trevi σε καθημερινή βάση. Υπολογίζεται ότι καθημερινά το συντριβάνι δέχεται περίπου 3.000 ευρώ και σε ετήσιο επίπεδο πάνω από 1,5 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό συλλέγεται από τη δημοτική αρχή της πόλης και προσφέρεται για τη βοήθεια των αστέγων και όσων έχουν ανάγκη.

Ο σωστός τρόπος να ρίξετε ένα κέρμα στη Φοντάνα ντι Τρέβι

Βέβαια, το τελετουργικό που "εξασφαλίζει" ότι θα επιστρέψει κάποιος στην αιώνια πόλη είναι πολύ συγκεκριμένο και πρέπει να ακολουθείται με λεπτομέρεια. Ένα κέρμα λοιπόν, θα πρέπει, να πεταχτεί στη Φοντάνα ντι Τρέβι με το δεξί χέρι, πάνω από τον αριστερό σας ώμο, έχοντας την πλάτη σας γυρισμένη προς το νερό. Αυτή η παράδοση προέκυψε το 1954. Τότε η βραβευμένη με όσκαρ τραγουδιού ταινία "Three Coins in the Fountain" εισήγαγε ευρέως αυτή τη συνήθεια.

Σκέψεις για την κατάργηση της ρίψης νομισμάτων

Στο πλαίσιο της οριοθέτησης του υπερτουρισμού και της συμφόρησης στο σημείο του σιντριβανιού της Φοντάνα ντι Τρέβι ο Δήμος της Ρώμης προτίθεται να λάβει μέτρα που μάλλον θα δυσαρεστήσουν τους τουρίστες. Στα τέλη του 2024 ανακοίνωσε ότι εκτός από ένα όριο επισκεπτών και ίσως την επιβολή μικρού εισιτηρίου, πρόκειται να απαγορεύσει τη ρίψη νομισμάτων στον βυθό του μνημείου. Αντ' αυτού οι επισκέπτες θα ρίχνουν τα νομίσματα σε μια μικρή αυτοσχέδια πισίνα, κάτι που είναι σίγουρα λιγότερο εντυπωσιακό από το τελετουργικό της ρίψης πίσω από την πλάτη.